|-|izinto Azifani~|\| Poem by Nkululeko Mdudu

Imoto ayisengwa,
Inkomo ayikhwelwa.
Imoto ayixhelwa,
Inkomo ayiqhelwa.

Imoto asinkomo,
Nekomo ingemoto.
Inamafutha kodwa ayinyathelwa;
Inkomo, asiyomoto.

Imoto asinkomo:
iyazityela kwelayo iselwa
Inebisi lokubasa,
Ibona ebusuku,
Nase kephini lakusasa

Iinkomo zazilila;
Kub' iimoto zazilawula.
Iinkomo zazisitya,
Kwimbalela zazibhitya.
Iimoto zazibaleka,
ezinamatreyila ziwabeleka.

Iinkomo zimkiswa liphango,
Iinkunzi zithelekiswa lithango.
Iimoto azinamazi,
Ikhaya ngumnikazi.

Iinkomo zinobuhlanti,
Iimoto zinegaraji.
Iinkomo ziyazityela.
Iimoto ziyagalelwa.

Iimoto azizonkomo,
Iinkomo azizomoto.

Zineempondo ziyahlaba;
Zinamanqina ziyakhaba.
Naxa zingqubana
Azityoboki seziyahlabana:

Xa zigula, ziyagxwala,
Emswaneni ziyakhala.

Zisusa amabhadi,
Zisula amaqonya.
Aziva mnqandi,
Xa sezikhonya.

Inkomo ayiyomoto,
Imoto ayiyonkomo;

Ayizali, ayilali,
Ayikhuli, ayikhali.
Ayixhelelwa magqirha,
Ayiphekelwa maYira.

Ayiyonto konozakuzaku,
Ayiwoyiki nala mabhaku.
Imisebenzi iyayenza;
Yona ngenkqu ikukusebenza.

Izinto azifani:
ngokubaluleka azishiyani.
Bath' iinkomo zezamafama,
bayayitya kodwa imyana.
bathi iinkomo zezabelusi,
kodwa bayalu sela ubisi.

Neemoto zibalulekile kuthi.
siyazidinga izithuthi;
Iinkomo ziimoto zamandulo.
azinazinjini nazitulo,
Iimoto zinkomo namhlanje nazo;
akukho sityebi singenazo.