Lost Glory Of The Gravel And Sand Poem by Pacific Hernandez

Katatapos lang ng Second World War noon
Nang sa Marikina ay merong sumibol
Ang nababago at ibang hanapbuhay
Kinilala sa tawag na Gravel and Sand
Isang komersio o isang hanapbuhay
Tunay na malinis, tunay na marangal

Dito ang nagbunsod ay anu-ano ba
Una'y mga bagong bukas na kalsada
Sa mga ilog at saan ma'y papunta
Ginamit ng mga sundalong Amerkano
Nang matatapos na ang giyerang pangmundo
Sa paghakot nila ng buhangin at graba
para sa kampo at installations nila
Panghakot ay mga truck nilang six-by-six
transport equipment na malakas, mabilis
na nang dakong huli, nila'y iniwanan
nang sila'y bumalik sa kanilang bayan

Pangalawang sanhi at siyang nagbunsod,
Ang pagrerepair ng mga sirang lunsod
Lunsod ng Maynila at ng Quezon City
At ang development naman ng Makati

Six-by-six ng Kano ay nangawala na
Ang truck na pumalit, sari-sari't iba
Ang mga tatak na natatandaan ko
Ay ang Ford, GMC, Chevy, Dodge, De Soto
International Harvester, pati na ang Fargo
Sa ilalim ng mga Gravel/Sand Company
Na Gajudo, Vasquez, Max Chamorro, Tessie
Buenaventura, Structural, at iba pa na kay dami
Nangaglalagare, paroo't parito
Dala'y materiales na buhangi't bato

Mga truck noon ay sari-saring model
Mayroong de Dual, mayroong de Dumping
Dual ay all-wheels drive ang ibig sabihin
Ang mga balaho ay kayang ahunin
Sa Dumping ang kaha ay ititiwarik
Sa tulong ng sistemang hydro-mechanics
Uusad, guguho ang laman na kargo
Hindi na kelangang palahin ng tao
Pagdating sa stockyard, bodega o depot



Paksa ng komersiong ito'y anu-ano
Kinu-quarry't iniipon ng mga obrero
Narito ang ilan: buhangin at graba,
Garden soil, panambak o ang banda'y-banda
G-1. G-2, G-3, G-4, G-5, G-6
At iba-iba pang mga materiales
Ang ibig sabihin ng G-1 ay bato
Na na one inch ang sukat, kanyang diametro
Ang G-6 naman ay diametro'y sais
Self-explanatory ang graba at buhangin
Garden soil ay lupang taniman sa garden
Banda'y banda naman ay filling material
Natural occurring mix of gravel, soil and sand,

Siempre ang produkto bago pa makamit
Ay kailangan ng sari-saring gamit
Pala, bistay, panabo at saka salandra,
Bangka, Tikin, kalaykay, tinidor na pala

Source ng materiales din ay iba-iba
Mayroong sa tibag, merong sa aplaya
Maaring sa ilog, puwedeng sa tumana
At kung sa ilog ma'y sa tabi o gitna

Ang garden soil ay sa tumana kinukuha
Buhangin at graba nama'y sa aplaya
Muna ay dadaan sa nila'y SALANDRA
Salandra ay isang rektanggulong bistay
Na sa isang tukod siya ay nakasandal
Sa anggulong singkwenta'y singkong bahagdan
Mixture of materials doon isasaboy
Ng PALA na yari sa metal at kahoy
Ang grabang magaspang, gugulong sa harap
Ang pinong buhangin, sa likod ang bagsak
Sa bawat saboy ay magkabukod agad

Ang graba't buhangin ay puwede ring kunin
Sa gitna ng ilog, doon sisisirin
Bakal na PANABO sila'y kakayurin
Sa BISTAY na bilog ay padadaanin
Iuugoy-ugoy, aalog-alugin
Ang nasala ay graba, ang lumusot ay buhangin
Saka tatapatan ng malaking BANGKA
Para isasakay ang materials na basa
Sa tabi'y dadalahin, magmula sa gitna
Pantulak ay TIKIN, kawayang mahaba
Saka sa pantalan ay ididiskarga
Hanggang sa dumating ang truck na hihila

Saan man sa ilog, kati o ilalim
Ay may gravel and sand, natural occurring
Sila na ay puro, di na lilinisin
Di na kelangan pang sila ay bistayin
Wala nang iba pa na dapat na gawin
Kundi ang sila ay palahin, tabuin
Tunay namang ito ay isang bonanza
Para sa kanilang mga GRAVELISTA

Sa komersiong ito'y maraming gumanap
Una'y ang may-ari ng truck ng Gravel/Sand
Mga maggagraba siyempre ay kasali
Pati ang Driver at mga pahinante,
Ang mga may-ari ng mga karinderia
Kung saan sila ay nangagmemerienda

Ang mga babae at kanilang ponda
Sa quarry site o sa roadside, sila'y makikita
Halo-halo at palamig ang kanilang dulot
Sa mga obrerong nauuhaw, napapagod
Sa ponda at karinderia nangagkakilala
Ang driver o pahinante at ang babaeng tindera
Kasunod ay love affair, kasalan kung minsan pa

Truck ng bato'y nagbigay ng sakay na libre
Sa bata't matanda, lalake man o babae
Dahil sila'y mababa lang para sa aangkas
Hindi tulad ng ten-wheelers ngayon na mataas

Sa komersiong ito ang nangagsiganap
Ay dapat dakilain, sila'y merong ambag
Sa naging paligid natin ay pag-unlad
Hanggang lumipas ang glorious days ng Gravel/Sand