Joke van Leeuwen

Hij had beloofd te komen spoken en hij kwam
doorzichtig als verwacht en zonder buik.

Hij liep niet in de weg, geen kijk toch uit
geen zou je dat wel doen, hij zag haar aan

en dekte haar gedachten langzaam toe
toen ze in bed lag, lispelde nog: leef

het is gedoe, maar geef jezelf je jaren
van nergens moe van worden word je moe.
...

He promised he'd come and haunt her and he came
transparent as expected and hollow.

He kept out of the way, no watch-what-you're-doings
no is-that-a-good-ideas, he looked at her

and her thoughts and gently tucked them in
after she'd gone to bed, lisping: live your life

a lot of trouble, true, but grant yourself your years
being up to everything will grind you down.
...

Nergens wind. Toch hield een man een vrouw
stevig beet, een vrouw een kind. De beentjes
bewogen zelf. Daarboven aan touw een ballon
als een vis. Daarboven de zon, laaiend.

Het kind hield de vis niet meer. Keek hoe hij
steeg, zwaaide hem na. Wat is er? Wat is er?
De man liet de vrouw los, holde de lucht in,
haalde die helemaal leeg.
...

No breath of wind. And yet a man held a woman
firmly fast, a woman a child. The small legs moved
all on their own. Up there on a string a balloon
like a fish. Up there the sun, all ablaze.

The child no longer held the fish. Look how it
rose, waved to him. What is it? What is it?
The man let go of the woman, ran into the air,
cleared it out completely.
...

Als op een vliegveld niets kan vliegen
hangen we op verkeerde stoelen in een
heden zonder schema's (en al op internet
gezien waar we niet zijn en al geleerd
hoe je daar dag moet zeggen)
en alles is belastingvrij en glimmend
en niemand zegt waarom het hier niet
gaat zoals het hier niet gaat en alles is
allang te laat en wij die denken dat wij
dachten dat het klopte toen wij door
ruitenwisserarmen uitgezwaaid
ons huis verlieten dat er is
(in onze voorraadkast zijn alle
houdbaarheidslimieten overschreden)
ons lichaam ruikt onfrisser naar ons lichaam
niets zit meer in de tas om mee te dreigen.

Soms vloekt er een de hemel naar beneden.
En iemand zegt nu jullie tóch hier zijn
met jullie onderwegse eigendommen, zal ik
vertellen wat behouden kan dat overschiet?
En van de vindplaats die nog steeds niet is
gevonden? Nee? Nou. Dan niet.
...

When you can't get airborne at an airport
sagging in chairs that aren't quite right
in an unscheduled present (and already
been online to learn to say hello
and already seen just where we're not)
and everything is tax-free and gleaming
and no one says why it's not working
the way that it's not working
and it's all far too late
and here's us thinking we thought
it was all arranged when we left home
with windscreen wipers waving goodbye
(the use-by dates in our larder all expired)
our bodies smell less pleasantly
of bodies, ours, and nothing
in our bags with which to make a fist.

Some curses do go up to high heaven.
And someone says so now you're here
with all your travel chattels, shall I tell you
what's to keep from what's left over?
And all about the location that hasn't
been located? No? Well. OK, then.
...

Iemand belt aan en noemt zich controleur
die kijken komt of alles het nog doet
hij vraagt niet of het goed is, want hij draagt
een uniform dat meepraat uit de knopen.

Onder de kussens vindt hij losse munten
onder de tafel een verborgen kind
onder het aanrecht vloeistof die kan doden
achter de ramen staat het uitzicht stil.

Hij trekt conclusies volgens een tabel
hij kent de codes, doet het punt voor punt
hij heeft een fraaie tas van runderleer
gel houdt het haar bijeen, de gulp staat open.
...

Someone rings the bell, says he's an inspector
who's come to see if everything still works
he doesn't ask permission 'cause he wears
a uniform whose buttons weigh in too.

Under the cushions he finds some misplaced coins
under the table a child in concealment
under the sink a liquid that can kill
behind the window panes the view is still.

He draws conclusions from a diagram
he knows the codes and does it point by point
he has a handsome bag that's made of leather
gel keeps his hair in shape, his fly is open.
...

Bekijk de tekening op deze bladzij, zie
zo uiten wij hier schaamte, al zijn er
per provincie wel verschillen.
Oefen ook elke dag vooruitgang:
linkerbeen omhoog, één hinkel
rechterbeen. Buig nu, volg schema A tot C
daarmee toont u uw achting. U hoeft
de namen van de bomen niet te kennen
die weten zelf hun eigen namen niet.
Gebruik de regen als behang van broos
vertrouwen. Zoek wat u kwijt bent daar
waar het niet ligt, misschien vindt u dan
iets wat wij uit vrolijkheid verstoppen om
met moeite weer te laten vinden.
Sla nu de bladzij om. Dit hoofdstuk heet:
Zelf uw verwachting vouwen.
...

Study the drawing on this page, that's
how we show embarrassment here, although
there is some variation regionally.
Practise moving forward every day:
left leg up, a single hop
right leg. Now bend, attend to Diagrams A through C
to show respect. You needn't
know the names of all the trees
the trees don't know their own names either.
Use rain to paper fragile
confidence. Search for what you've lost
where you know it's not, maybe you'll find
something we hid in fun so that
it might be found with difficulty later.
Now turn the page. This chapter's called:
Fold your own expectance.
...

De man van as zegt: neem mijn urn
bij mijn middel vast, ja zo, verstrooi mij
niet hier op het voorgeschreven gras, op
ander as van vorig jaar. Verstrooi mij als

een kruimelspoor, daar waar men voort-
stapt en iets meent te moeten. Leg mijn
verkleinde brein, mijn reumavoeten
onder de leuning van het viaduct

(bergje van niks, maar wel een bergje)
dan waai ik zelf als storend stof
op snelle auto's ergens heen.
Toch licht. Toch tegenwoordig.
...

The man of ash says, take my urn
by my waist, that's right, like that
don't scatter me here on the prescribed
lawn, on last year's ashes. Scatter me

as a trail of crumbs where people hurry
and worry that this or that needs doing.
Lay my shrunken brain, my arthritic feet
under the rail of the fly-over

(a heap of no account, but still a heap)
so that as troubling dust I'll still
blow somewhere on speeding cars.
Still light. Still there.
...

De stoelen pootjebaden binnen, laden vol
levenswandel worden aangevreten, het regent
in het trapgat waar het zulk mooi weer was.
Het ooit gekregen breekbaars barst, de kasten
raken zwaar geblakerd, geen deur past in zijn
post, het handgeschrevene lekt

tot onleesbaar weg. En zie daar komt de
schadespecialist die op zal schrijven wat waar
nog van waarde nu - maar dat onleesbaars
hoe kan men bepalen of het leesbaar was
voor het begon te drijven, laat staan de . . . eh.
En wat bederven zal zou anders ook.

Maar er is geld voor nieuwe apparaten en
vergeetverf ja. Het plastic tafelkleed, de
rasp, de boeken, scheve nachtlamp, schriften
van school, bijeengebonden brieven
de stoelen met hun pootjes in de lucht
de natte foto's van een feest met vierders

(verworpen tijdgeest klit nog in de haren)
kortom het roerend goed dat zelf niet weg
kon komen kan de container in. En
's morgens vroeg: daar kruipt een kruimelaar
die pakken wil wat hij van waarde acht.
Hij kiest de rol gemeentevuilniszakken.
...

The chairs are ankle-deep inside, drawers
filled with former lives are damaged, it's raining
in the stairwell where the weather was so lovely.
The fragile gift from him or her is cracked
the cupboards badly charred, the doors are warped
and will not close, handwriting's run

into illegibility. And look here comes the loss
adjuster to pry and note which goods are good
and which are not - but what about what can't be
read, how can you tell if that was legible or not
before it started swimming, let alone, um, the . . .
And what goes off would have as well.

But money comes for new devices and
forget-about-it paint. The plastic tablecloth
cheese grater, books, bent reading lamp and
school notebooks, the bundled letters
the chairs with their legs in the air
the soggy photos of a party with goers

(repudiated Zeitgeist matted in their hair)
in short the personal effects that bore the brunt
can go into the skip. And early next morning
the scavenger shows up to rummage through the lot
and grab the things he thinks are worth a bob or two.
He takes the roll of council garbage bags.
...

Ze wil de zolder in haar hoofd opruimen
alles geordend en in dozen, de eerste doos
is voor de namen, de blinkende (die
springen er zo in), maar ook die onder
stof vandaan, iets met een A, een T
(de man die altijd chocola meebracht
en zij nooit zeggen dat ze die niet lustte
en die Hoewashetookalweer die haar
toen op de mond wou kussen, huwen
zelfs en zij, blozend natuurlijk: nee).

Er is een doos voor dingen die ze door
wil geven, een overstroming (heb ik toch
verteld?), de onderduikers die toen kwamen
om nergens meer te zijn, de eerste keren.
Het zonlicht 's middags in haar meisjeskamer
uitkijkend op nog onbebouwde velden.
Haar reizen raakten in een kluwen
(waar dat kasteel, dat vergezicht, die
mist, dat koude appelsap en toen ze viel).
(Doe maar niet dicht.)

Wat nodeloos bleef hangen kan wel weg.
Het haringkaken, zitkuil, mieters
zeurende reclame. Het bordje dat ze
las als kind, van een likeur
(Stichpimpulibockforcelorum)
vergeelde liedjes met veel vaderland
en vlagvertoon en al haar
kromgetrokken stelligheden.
Ze strekt haar stramme armen uit, zegt
lopen we dan nu een eindje om?
...

She wants to tidy up the attic in her head
to get it all arranged in boxes, the first
is for the names, the ones that glitter (they
jump right in), but also all the ones she needs
to dust off first, something with an A, a T
(the man who always brought her chocolate
she never said she didn't like
and what's-his-name-again who wanted
to kiss her on the lips and marry her
and she, blushing of course, No).

There is a box for things she wants to pass
on, a flood (I've told you all about that flood
I'm sure), the people in hiding who came
to not be anywhere and all of her first times.
The midday sun in the bedroom she slept
in as a girl with the view out over empty fields.
Her travels tangled together (where was
that castle, panorama, fog, where was
that freezing apple juice and when she fell).
(Don't close it yet.)

What stuck unnecessarily can go.
Gutting herrings, beanbags, dreadful
nagging commercials. The sign
she read as a child for a liqueur
(Stichpimpulibockforcelorum)
yellowed songs with lots of fatherland
flag-waving and all her
buckled certainties.
She holds her stiff arms up and says
Shall we go for a little walk now then?
...

Terwijl het de roeier te binnen schiet hoe het kan
(geit mee, dan wolf, geit mee terug, achterlaten
kool mee, dan geit weer gaan halen) ziet hij
de kool in de geit, de geit in de wolf verdwijnen.
Dool wolf, denkt hij, dool en eet. Alleen mijn boot
breng ik nog daar naar de overkant
die niet meer zo hoeft te heten.

Het water vraagt in het voorbijgaan: wat moet
een roeier met oevers? Ik wacht, zegt de roeier
op wat er uit kleigrond zal groeien dat ik een
verrassende naam geef, ik wacht op een dier
dat tevoorschijn zal komen en melk draagt
geluid zonder woorden maakt en
op mijn schoot blijkt te passen.
...

As the rower realises how it's possible
(goat first, then wolf, bring goat back, leave behind
take the cabbage, then get the goat again) he sees
the cabbage disappear into the goat, the goat into the wolf.
Roam, wolf, he thinks, roam and raven.
I'll take my boat alone to the other side
which won't then need that title anymore.

The water asks in passing: what does
a rower want with banks? I'm waiting
says the rower, for what will grow from the clay
which I'll give an unexpected name, waiting
for an animal that will come heavy with milk
make sound without words and
turn out to fit my lap.
...

Uitzicht op een nek. Denkt: zou die van die nek
weten van de twee zwarte puntjes in het vel
als achteruitkijkoogjes? Schuift op. Overweegt
het lipje goed te leggen dat uit het T-shirt
steekt, EU40 US10 CA10. Doet het niet,
denkt wel aan de globalisering. De branding,
de bergen, koolzaadvelden, modderpaadjes.
Ansichtkaarten van landschappen lang
onderweg om tien seconden te worden bekeken.
Schuift op. Verzint te gaan zingen, een lied uit de
vorige eeuw, dat iemand zal meezingen, dat
iemand geërgerd zal maken (zoals, net
gescheiden, aan de telefoon in de wacht gezet,
een schraal 'Cause I'm always, always yours).
Schuift op. Zingt niet. Ziet de schoenen van
wie straks aan de beurt, denkt aan vazen
waarin mensen staan te bloeien, ziet
scheve hakken. Schuift op. Er moet maar
een mus naar binnen vliegen, zodat iedereen
de mus met de ogen zal volgen, verbindende mus
in paniek. Staat er hier iemand met wie nog
veel mogelijk? Iemand met wijze gedachten die
binnenblijven wegens kou? Iemand met
overleden omhelzer en niemand voorradig?
Schuift op. Die achter glas stelt zijn vraag.
Eén enkele reis, alstublieft.
Voor vandaag?
...

View of a neck. Thinks: him with the neck, does
he know about those two black dots in his skin
like rear-view peepers? Moves up. Considers
adjusting the label poking up out of
the T-shirt, EU40 US10 CA10. Doesn't.
Thinks about globalisation instead. The surf,
the mountains, rapeseed fields, muddy paths.
Postcards of landscapes travelling
for ages for ten seconds' silent scrutiny.
Moves up. Hits on the idea of singing - a song from the
previous century, one that will have someone singing along,
annoying someone else (freshly divorced,
for instance, put on hold on the phone with a poor
"'Cause I'm always, always yours.").
Moves up. Doesn't sing. Sees the shoes of
her who's up next, thinks of vases
in which people flower, sees
wonky heels. Moves up. A sparrow
needs to fly in here so everyone can follow
that sparrow with their eyes, unifying sparrow
in a panic. Is there someone here
of interest? Someone with wise thoughts
in out of the cold? Someone whose hugger
is deceased and no new takers?
Moves up. Him behind the glass asks his question.
A one-way ticket, please.
For today?
...